ms.12 ila 428 yılları arasında Ermenistan adı verilen coğrafyayı idare eden Pers kökenli hanedan.

İmparator Hadrian tarafından, Kuzey İngiltere'ye duvar inşa edilerek sınırların belli edilmesi emri verildi.

(d.1130 - ö.1200)

Yusuf Has Hacib'in yazdığı Kutadgu Bilig kitabını, Doğu Karahanlı yönetimindeki Tamgaç Buğra Han'a sundu.

Temuçin, Tatarlar'ı mağlub etti. Tatar boyları, diğer boylar arasına dağıtıldı.

(d.1135 - ö.1204)

Temuçin, Chakirmaut Savaşı'nda Naymanlar'ı yendi.

II.Süleyman Şah'ın oğludur. Çocuk yaşta tahta çıkmıştır. Amcası I.Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından yenilip Gevele Kalesi'nde hapisteyken ölmüştür.

DOĞU LATİNLER
Dördüncü Haçlı Seferi'nde Konstantinopolis, Latin Haçlı Ordusu tarafından ele geçirilip yağmalandı ve kısa süre sonra yıkılacak olan Doğu Latin İmparatorluğu kuruldu.

Katolikler, İstanbul'u işgal etti. 12 Nisan 1204'te İstanbul'a giren Latinler, şehri tam 3 gün boyunca yağmaladılar. Yalnız bu sıradan bir yağma değildi. Çünkü burada bir Katolik İmparatorluğu kurulacak ve yaklaşık 57 yıl sürecekti. Tam 900 yıllık tarihi birikim resmen kurutulacak, Roma'nın tüm hazinesi boşaltılacaktı… Kiliseler, kütüphaneler, hamamlar, senato binaları ve saraylar çökme noktasına gelecek; zaten birçok mimari yapı da çökecekti. Aya Sofya'nın içindeki işlemelerden Tunç Boğa heykeline, Çemberlitaş'ın üstündeki haçtan Hipodrom'daki heykellere kadar her türlü altın ve metal eritilip ya paraya çevrilecek ya da İtalya'ya yollanacaktı… İlk üç günde sayısız kadına tecavüz edilirken, erkekler öldürülmüş yahut köle edilmişti… Çok sayıda insan, pazarlarda satılmıştı. İnsanlar evlerinden edilirken ellerindeki her şey de alınıyordu… Kısacası hem İstanbul tarihinin hem insanlık tarihinin en acımasız ve utanç verici yarım asrı, bu 3 günle başlamış oluyordu…

(d.1136-ö.1206)

Orta Asya'da göçebe olarak yaşayan tüm boylar (Merkitler, Naymanlar, Keraitler, Tatarlar ve diğer küçük kabileler), Cengiz Han'a bağlılık bildirdi. Bütün boyların oluşturduğu "Büyük Kurultay"da, Siyasi Birlik tesis edildi. Oluşan Siyasi birliğe, Cengiz'in Tatar düşmanlığından ötürü "Moğol" adı verildi. Temuçin'e Cengiz Han ünvanı verildi.

Antalya'nın fethiyle Anadolu Selçuklu Devleti, Akdeniz'e açılmış oldu.

Ordusunun başında Belh'e yürüyen Alâeddin, kuvvetli bir kuşatmadan sonra burayı teslim aldı.

Alâeddin, büyük bir orduyla Mâverâünnehir seferine çıktı. Karahıtayları yenerek, Buhara'yı aldı. Bu tarihten sonra Karahıtaylar bir daha toparlanamadılar. Küçlük kumandasındaki Naymanların, Cengiz'in önünden kaçarak Karahıtay topraklarına girişi, bu devletin yıkılışını kolaylaştırdı.

(d.1149 - ö.1210)

I. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur.

Cengiz Han, Jin hanedanına karşı bir sefer düzenledi… ve Jin ordusunu dağıttı.

Karlukların beylik dönemi.

Semerkand, Alâeddin tarafından zapt edildi.. Mâverâünnehir, kesin olarak, Harezmşahların hakimiyeti altına girdi.

16 Temmuz 1212'de yapılan meşhur İkāb (el-İkāb / Las Navas de Tolosa) savaşında Ebû Yûsuf el-Mansûr'un yerine geçen oğlu Nâsır-Lidînillâh'ın kumandasındaki Muvahhidî ordusunu ağır bir bozguna uğrattı.

Sinop'un fethiyle Anadolu Selçuklu Devleti Karadeniz'e açılmış oldu.

Büyük Ferman.
Papa III. Innocent'in dönemin olaylarını fırsat ve bahane ederek, devlet yönetimlerini zayıflatarak, ruhban sınıfının güçlerini artırmayı hedeflediği; İngiliz kralı john'a imzalattığı ve kendisinin de onayladığı belgedir.

Karluk ve Uygur Türkleri'ni de egemenliği altına alan Cengiz Han, Çin seferi hazırlığına başladı. Çin Seddi'ni aşarak dört kol hâlinde Çin'e giren Cengiz Han, Pekin'i fethetti.

Karakurum'a dönüşü sırasında Çin'in bütün zenginliklerini beraberinde götüren Cengiz Han, daha sonra Karakıtaylar (Kitan) Devleti'ne de son verdi.

Harezmşahlar, İran'a sefer yaptı.

Alâeddin Muhammed Harezmşah, Cengiz ile savaşa karar verdi. Alâeddin'in bu kararı, Harezmşahlar Devleti'nin ortadan kaldırılmasına, Doğu İslâm dünyasında yüz binlerce Müslüman'ın ölümüne, birçok şehir ve eserin yakılıp yıkılmasına yol açtı.

22 Nisan 1219 ‘da Semerkand Cengiz Han'a teslim edildi. Savaş olmadığı için katliam olmadı.

Kardeşi I. İzzeddin Keykavus tarafından yenilip hapsedilmiş, daha sonra kardeşi ölünce tahta çıkmıştır. Moğol istilalarına karşı önemli tedbirler almıştır. Osman Bey'in babası Ertuğrul Gazi'ye Söğüt ve Domaniçi vermiş, daha sonra bu topraklarda Osmanlı kurulmuştur. Zehirlenerek öldürülmüştür.

Harezm kenti olan Buhara, Cengiz Han'a çatışmasız olarak teslim edildi. Aynı günlerde Otrar ve Cend'de Cengiz Han ordusu tarafından fethedildi.

(d.1145 - ö.1221)

(d.1136 - ö.1221)

Moğollar, Harezm hakimiyetindeki Horusan bölgesine girdi. Bölgenin direnmesi ve Cengiz Han'ın tek damadının katledilmesi üzerine büyük bir katliam gerçekleşti.

Moğollar, Gürgenç'i fethederek Harezmşahlar Devleti'ne büyük ölçüde son verdi. Bu tarihten sonra Harezmşahlar, Celaleddin Harezmşah'ın ölümüne kadar küçük bir bölgede varlığını sürdürdü.

Altın Ferman (1222), altın yasa olarak da bilinir. Macar soylularının ve din adamları sınıfının temel hak ve ayrıcalıklarıyla kralın gücünün sınırlarını belirleyen ferman.
II. Andrâs tarafından 1222'de çıkarılmıştır. Andrâs'ın zulüm ve israfına dayanamayarak harekete geçen Macar soyluları onu Altın Ferman'ı çıkarmaya zorladılar. Ferman, daha önceden verilmiş hakları pekiştiren ve yeni haklar bağışlayan 31 maddeden oluşuyordu.

Bu fermanla, krala meclisi düzenli olarak toplama zorunluluğu getirildi, soyluları yargılamadan hapse attırması yasaklandı, kilisenin ve soyluların mallarından vergi isteme hakkı elinden alındı. Soyluların, kralın ordusunda ülke dışında parasız görev yapma zorunluluğu kaldırıldı. Yabancıların taşınmaz mal sahibi olmaları, Yahudi ve Müslümanların kamu görevinde bulunmaları yasaklandı (bu son hüküm 1231'de eklendi). Bu ferman aynı zamanda soyluların kont-luklardaki yetkilerini artırdı. Buna göre, kralın kontluklardaki resmî görevlileri (fâis-pan), kötü yönetimlerinden dolayı işten uzaklaştınlabilecek ve bu mevkiler babadan oğula geçmeyecekti. Ayrıca kral ya da onun yerine geçenler, Altın Ferman'a uymadıkları zaman, soylularla piskoposlar onlara karşı çıkabilecekler (jus resistendi), bu davranışları nedeniyle de vatana ihanetle suçlanıp cezalandırılmayacaklardı. 1222'den sonra tahta çıkan bütün Macar kralları, Altın Ferman'a uyacaklarına yemin ettiler.

Çang Çuen Cengiz Han'a Taoizmi anlatır ve ona şehvetini köreltmeyi, zevki okşayan tatları reddetmeyi, taze ve hafif yiyecekler yemeyi, nefsin isteklerinden uzak durmayı öğütler. Bütün bir ay boyunca sadece uyumaya çalışmasını, manevi zenginlikleri ve enerjisi karşısındaki artışa şaşıracağını söyler. Cengiz Han, Çang Çuen adına, Taoizm üstadını vergiden muaf tutma amacı taşıyan mühürlenmiş bir yarlık hazırlar.

Cengiz Han, 80 bin kişilik Rus-Kıpçak ordusunu Kalka Nehri kıyısında mağlubiyete uğrattı.

Cengiz Han sağlığında, 1224 yılında, Türk-Moğol devlet anlayışına uygun olarak, ülke topraklarını oğulları arasında taksim etmiştir. Bu paylaşmaya göre;
• Büyük oğlu Cuci, Dest-i Kipçak'in,
• Çağatay Doğu Türkistan'ın,
• Ögeday doğu bölgelerinin ve
• Küçük oğlu Toluy Moğolistan'ın hâkimi olacaktır.

54. İslam Halifesi - Abbasiler

55. İslam Halifesi - Abbasiler

Cengiz Han, Kıpçak Bozkırı ve İran'ın büyük bir bölümünü fethetti.

Cengiz Han, Kuzeybatı Çin'de, 18 Ağustos 1227'de hayatını kaybetti. Cengiz Han'ın neden öldüğü ve mezarının nerede olduğu günümüzde hala bilinmemektedir.

Cengiz Han'dan sonra vasiyeti gereği, kurultay, Ögedey'i Cengiz İmparatorluğu'nun başına Kağan seçti. Onun zamanında Kore, Kuzey Çin tamamıyla imparatorluğa bağlandı.

Çağatay Hanlığı: Cengiz Han soyundan. Cengiz Han, ölmeden yaptığı taksimat ile Doğu Türkistan'ı, oğlu Çağatay'a verdi.

Cengiz hanedanı, Kıpçak-Rus kuvvetlerini yendi.

Türkiye Selçukluları ile Harzemşah arasında Yassı Çimen Savaşı: Moğol istilasından kaçarak Anadolu'ya ilerleyen Harezmşahlar, Yassı Çemen Muharebesi ile Anadolu Selçuklu Devleti tarafından durduruldu.

(d.1148 - ö.1231)

(d.1162 - ö.1231)

Moğollar Harezmşah Devletini ortadan kaldırdı.

Ortaçağ Engizisyonu, Valdensesler ile Katharlar'ın kurulu düzeni sarsan öğretiler yaymaya balamaları üzerine, 1231'de Papa IX. Gregorius tarafından kuruldu.

(d.1156 - ö.1233)

(d.1160 - ö.1233)

1235'te devlet işlerini alâkadar eden yeni meseleler münasebetiyle toplanan büyük kurultayda Batı Seferi, yani Doğu Avrupa'nın istilâsı kararlaştırıldı. Bu maksatla bilhassa Türklerden olmak üzere büyük bir ordu toplandı.

Altın-Orda Hanlığı (1236-1502)
Cengiz Han'ın büyük oğlu olan Cuci'nin oğlu Batu Han (1236-1255) tarafından kurulan bu devlet Berke Han zamanında İslâmiyet'i kabul etti. İslâmiyet Özbek Han zamanında (1312-1340) bütün Altınordu'ya tamamen yerleşti.

Dest-i Kıpçak'ın idaresini üstlenen Cuci'nin 1227 yılında ölmesi üzerine, on sekiz oğlundan en büyüğü olan Orda ile ikinci oğlu Batu, dedeleri Cengiz Han'in yanına giderek han olmak istemişlerdi. Cengiz Han, "orda" adi verilen iki karargâhtan (otağ), altın aksamlı Ak-Orda'yi Batu'ya, gümüş aksamlı Gök-Orda'yi Orda'ya kurdurdu. Böylece ikinci oğul Batu'yu, babası Cuci'den sonra hanlık makamı için tercih etmiş oluyordu.

Ak-orda veya Altın-orda adıyla Batu Han, Doğu Avrupa'ya kadar bütün Dest-i Kıpçak'ın hâkimi olurken, kendisine bağlanan ağabeyi Orda, Gök-orda adıyla, İtil'den İrtis'e kadar olan devletin doğudaki topraklarını yönetmekteydi. Devletin Başkenti Saray şehri idi. Bundan sonra Batu, Sayın Han; Orda ise İçen Han lakapları ile anılacaklardır.

Batu'dan sonra başa geçen kardeşi Berke, İslamiyet'i kabul eden ilk Altın-Orda hanıdır ve devlet en parlak dönemini onunla yasamıştır. (1256-1266).

Özbek Han(1313-1340), zamanında ise İslamiyet resmî din olarak kabul edilmiş ve zaten ordu ve halkının hemen tamamı Türk olan Altınordu Devleti tam bir Müslüman-Türk devleti hüviyetine bürünmüştür.

Aynı dönemde devletin doğu kanadı olan Gök-Orda sülâlesi ortadan kaldırılarak devlet merkezîleşmiştir. Fakat 1369 yılından sonra Cuci'nin diğer oğulları; Togay-Timur ve Siban neslinden gelenler güç kazandılar.

Togay-Timur nesli, Altın-orda hanlık makamını ele geçirirken, Siban neslinden gelenler de Bati Sibirya'da hükümran olmuşlardır.

Toktamış Han zamanında (1379-1396) Timur'un darbesi ile sarsılan Altın-Orda Devleti, Küçük Muhammed Han zamanında (1427-1440) bölünmeye başlamış ve nihayet, Şeyh Ahmet Han (1481-1502) ile birlikte devlet tamamen ortadan kalkmıştır.

Altın Ordu Hanlığının parçalanması ile ortaya Tatar Hanlıkları çıkmıştır. Bunların hepsi, Cengiz Han soyundan gelen hanlar tarafından idare edilmiştir.

I.Alaeddin Keykubad'ın oğludur. 1243'de Kösedağ Meydan Muharabesi'nde Baycu Noyan'dan korkup kaçmış ve Türk ordusu yenilip katliama uğramıştır… ve ardından Devlet Moğol Himayesine girmiştir

Cengiz hanedanı, Kıpçak ülkesini (Dest-i Kıpçak) fethe başladı. Rus birliği 1237-1242 Cengiz hanedanı saldırıları sırasında baskılara dayanamayarak dağıldı. Halef devletler Altın-Orda Hanlığı'na vergi ödemek suretiyle varlıklarına devam edebildiler. Özbek Han'ın onayı ile 15. yüzyıl ortalarında Vladimir Büyük Knezi kuruldu ve bu Knez 1547'de Rus Çarlığına dönüştü.

Cengiz hanedanı, Moskova'yı işgal etti.

Cengiz hanedanının Kuman seferleri. Kıpçak sahrasından Kumanlar kovuldu; bir kısmı kuzeydoğu'da Kama Bulgarları arasına, kalanları da Macaristan'a iltica ettiler.

Son Endülüs İslam Devleti Grana'da kuruldu.

Anadolu Selçuklu Devletine karşı isyan ederek, yönetimi ele geçirmeye kalkışan isyankar Sadeddin Köpek öldürüldü.

(d.1163 - ö.1239)

Baba İshak ayaklanması sonucunda Anadolu Selçuklu Devleti güç kaybı yaşadı.

Batu Han, 1240'da Kiyef (Kiev) şehrini, kısa süren bir muhasaradan sonra zaptetti.

(d.28 Temmuz 1165-ö.16 Kasım 1240). Muhyiddin İbnü'l-Arabî ya da tam adıyla Muhyiddîn Muhammed bin Ali bin Muhammed el-Arabî el-Hâtimî et-Tâî, ünlü İslâm düşünürü, mutasavvıf, yazar ve şair. Şeyhü'l Ekber unvanı ile de bilinir. Endülüsde yaşamıştır.

İbn Rüşd, gerçek bilginin akıl yoluyla elde edildiğini savunurken İbnü'l-Arabî; gerçek bilginin sadece aklımızdan vücuda gelmediğine, böyle bir bilginin daha çok tasavvuf yoluyla elde edilebileceğine inanıyordu. Daha sonra Sufizmi benimsedi ve hayatını manevî yola adadı.

Cengiz hanedanı, Viyana önlerine geldi.

56. İslam Halifesi - Abbasiler

Cengiz Han'ın torunu Hülagü, Selçukları yendi. Anadolu Selçuklu Devleti, Gıyasettin Keyhüsrev zamanında, Moğol-İlhanlılara karşı bu savaşı kaybetmekle onlara bağımlı hale geldi ve 1308 yılında II.Mesut'un vefatı ile tümden dağıldı.

II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur. 1246-1249 (Tek olarak), 1249–1254 (Üçlü), 1254-1257 (Tek olarak), 1257-1262 (İkili) Hüküm sürmüştür.

(d.1174 - ö.1248)

(d.1185 - ö.1248)

II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur. 1249–1254 (Üçlü), 1257-1262 (İkili), 1262-1266 (Tek olarak) Hüküm sürmüştür. Moğol Han'ı Güyük'un tahta çıkma törenine elçi olarak gönderilmiş, han tarafından beğenilip Hükümdar ilan edilmiştir.

II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in oğludur. 1249–1254 (üçlü) olarak hüküm sürmüştür. Zehirlenmiştir bu sayede taht mücadelesinde ikili dönem başlamıştır.

Afşar boyunun Karamanlı kolundandır.

(d.1190 - ö.1251)

(d.1168 - ö.1253)

Avrupa'da imparatorluğun çökmesiyle Papalık, Latin Hıristiyanlık dünyasının evrensel hükümeti olduğunu ileri süren tek kurum olarak kaldı.

İlhanlı Devleti: Cengiz Han'ın oğlu Tuluy'un oğlu Hülagü tarafından, bugünkü İran topraklarında, başşehri Tebriz olan İlhanlı (Han'a bağlı topraklar) adıyla kuruldu.

Hülagü, Alamut Kalesini ele geçirdi. Burada üslenen İsmaili (Batini) Haşhaşainlerin faaliyetlerini ortadan kaldırdı. İran'ın zaptını tamamladı.

Hülagü, Abbasilerin başşehri olan Bağdat'a girdi. Abbasilerin 751 yılında Zap Suyu Savaşında yaptıkları gibi büyük bir katliam gerçekleşti. Bağdat'ın düşmesi ile Abbasi Halifeliği sona erecek ve Memluk Halifeliği başlayacaktır.

Hülagü Han, şehrin dışına kurduğu karargahtan haber gönderip o beldenin en büyük alimi ile görüşmek istediğini bildirir. Ancak kimse görüşmek istemez. Çünkü, işin içinde kelleyi kaptırmak da vardır.
Bu haber zamanın genç alimlerinden Kadıhan Hazretleri'ne ulaştığında, "Ben gidip görüşürüm" der. Herkes "bir kurban bulundu" diye rahatlar.

Kadıhan Hazretleri daha tıfıl bir gençtir. Doğru dürüst sakalı bile yoktur. Ufak tefek bir cüsseye sahiptir. Görüşmeye giderken kendisine; bir deve, bir keçi bir de horoz verilmesini ister. Bunlar hemen tedarik edilir.
Kadıhan bu hayvanlarla Hülagu'nun çadırına vardığında, onları dışarıda bırakıp içeri girer. Kendisini takdim ederler. "İstediğiniz Müslüman âlim bu" derler.

Hülagü Han, genci şöyle tepeden tırnağa bir süzer! Beklediği bir tip olmadığı için çok şaşırır ve "Başka birini bulamadılar mı?" diye sorar. Kadıhan hazretleri, böyle bir tepkiyle karşılaşacağını bildiği için, Hülagü'nun sorusunu şöyle cevaplandırır:
-Sen görüşmek için, iri yarı boylu poslu birini istiyorsan, devemi getirdim. Yok, yaşlı sakallı biri ile görüşmek istiyorsan, bir keçi getirdim. Yok, sesi gür biri ile görüşmek istiyorsan, horoz getirdim. Üçü de çadırın önünde, onlarla görüşebilirsin!

Hülagü Han, karşısındakinin sıradan biri olmadığını anlar:
-Sen şöyle otur bakalım, deyip yer gösterir. Hemen arkasından ilk sorusunu sorar:

-Söyle bakalım! Beni buraya getiren sebep nedir?
Kadıhan bu soruya şöyle cevap verir:
-Seni buraya bizim amellerimiz getirdi. Nimetlerin kıymetini bilemedik. Esas gayemizi unutup makam, mevki, mal mülk peşine düştük, zevke sefaya daldık. Cenab-ı Hak da verdiği bu nimeti almak üzere seni gönderdi.

İkinci sorusunu sorar:
-Peki beni buradan kim gönderebilir?
-O da bize bağlı, benliğimize dönüp ne kadar kısa zamanda toparlanıp, nimetin kıymetini bilir, zevk sefadan, israftan, zulümden, birbirimizle uğraşmaktan vazgeçersek işte o zaman sen burada duramazsın!

Kubilay ile taht mücadelesine girdi.

Yönetim Şehri: KAHİRE

57. İslam Halifesi - Memlukler

Moğol Büyük Han'ı... Cengiz Han'ın oğlu Tuluy'un oğlu Mengü, kardeşi Kubilay ile birlikte Çin'de savaşırken öldü. Bunun üzerine kardeşleri Kubilay ile Arık Boğa (Erik Boğa) arasında taht mücadelesi oldu. Kubilay 5 Mayıs 1260'da Moğol Büyük Han'ı oldu.

Cengiz Han'ın oğlu Tuluy'un oğlu Kubilay Han, Moğol imparatoru oldu.

Ayn Calut Muharebesi: Memlük Ordusu ile İlhanlılar arasında, Celile Bölgesi'nin Ayn Calut mevkiinde yapılan muharebe. Memluk-Türk ordusu Moğollara karşı galip oldu.

İlhanlılar ile Suriye'yi elinde bulunduran Memlük Sultanlığı arasında yapılmıştır.

(d.1171 - ö.1261)

58. İslam Halifesi - Memlukler

Berke'nin yeğeni olan komutanlardan Emir Nogay'ın nüfuzu çok artmış, devleti o yönetmeye başlamıştı. Emir Nogay bu nüfuzunu tam kırk yıl korudu ve bu süre içinde Altın Ordu hakanlarını tahta çıkaran ve onları kendi otoritesi altında tutan bir kumandan olarak kaldı. Tokta Han ise Emir Nogay'ın baskısından kurtulmak için fırsat kolladı ve nihayet 1300 yılında onunla savaştı ve galip gelerek öldürttü. Böylece devletin tek hakimi oldu. O tarihten sonra Aşağı İdil, Yayık ve Embe ırmakları boylarında yaşayan ve Emir Nogay'a bağlı kalmış olan boylara ve kavimlere "Nogaylar" denildi.

(d.1190 - ö.1262)

Babası IV. Kılıç Arslan'ın Moğollar tarafından idamından sonra çocuk yaşta tahta çıkmıştır. Döneminde Memlük Hükümdarı Baybars Anadolu'ya sefer yapmış, başarılı olmuş, lakin bir süre sonra geri çekilmiştir. Moğollar tarafından idam edilmiştir.

İlhanlılar Devleti Hükümdarı Hülagü Han (15 Ekim 1218, Moğolistan - 8 Şubat 1265, Maraga, İran). Cengiz Han'ın oğlu Tuluy'un oğlu Hülagü Han öldü. Atı ve cariyeleri kurban edilerek onunla birlikte gömüldü. Mezarı Urmiye Gölü'ndeki bir adadadır. En büyük oğlu Abaka Han yerine geçti.

(d.1219 - ö.1270)

(1209-1271)

Kubilay (Yuan) Hanlığı (1271-1368): Kubilay Han'la beraber, Cengiz Han Devleti dörde ayrıldı ve ayrı ayrı devletler ortaya çıktı. Çin-Moğol İmparatorluğu Başkent Pekin olmak üzere Kubilay Kağan tarafından kuruldu. Kubilay Han, Çin'de Yuan Hanedanlığı'nı kurarak 1271 ile 1294 yılları arasında hükümdarlık yaptı. 1369 yılına kadar Çin'e hâkim olmuşlardır.

Üç başpiskopos ve dört prensten oluşan elektörler kurulu 1273'te kurulmuştu; ama bu yedi kişinin arasında kimlerin olacağı her zaman açıkça belli değildi. Böylelikle Saksonya'ya ait oy Sakson hanedanının Lauenburg koluna değil, Wittenberg koluna verildi; Bavyera dükünün değil de, palatin kontunun elektör olması kabul edildi. IV. Karl'ın hüküm sürdüğü Bohemya'nın kendine özgü konumu açıkça tanındı. Kari ayrıca, unvanın en büyük çocuğa geçmesi kuralını getirdi.

Seçme hakkını belirli toprakların sahiplerine verirken, bu toprakların bölünemeyeceğini ilan etti. Çoğunluğun oyları ile seçilen adayın oy birliğiyle seçilmiş sayılması kabul edildi; ayrıca imparatorluğa seçilen aday, bütün haklarını derhal uygulamaya yetkili kılındı. Böylece papanın rakip adayları inceleme ve seçimi onaylama hakkı göz önüne alınmıyordu. İmparatorun seçilememesi halinde, Saksonya dükünün ve palatin kontun naip olması kabul edilerek, papanın imparatora vekâlet etme iddiaları tanınmamış oluyordu.

Bu sonuçlar ancak, elektörlere, kendi prensliklerinde para basmak ve vergi almak gibi mutlak haklar veren çeşitli ayrıcalıkların tanınmasıyla sağlanabildi. Uyrukların yasal başvuru hakkı önemli ölçüde kısıtlandı. Elektörlere karşı girişilen suikastlara karışanların vatan haini olarak cezalandırılması kabul edildi. Bundan başka, kentlerin bağımsızlaşma çabaları bastırıldı. Bu baskılar Alman orta sınıfını uzun vadede etkileyecek ciddi sonuçlar doğurdu. Kuramsal olarak yalnızca yedi elektöre tanınan ayrıcalıklar, uygulamada tüm prensler tarafından kullanıldı.

(30 Eylül 1207-17 Aralık 1273) Mevlana'nın asıl adı Muhammed Celaleddin'dir. Rumi, kendisine sonradan verilen isimlerdendir. Mevlana ismi, ona, daha pek genç iken Konya'da ders okutmaya başladığı tarihlerde verilir. Bu isim Şems-i Tebrizi ve Sultan Veled'den itibaren Mevlana'yı sevenlerce kullanılmış; adeta adı yerine sembol olmuştur. Mesnevî, Dîvân-ı Kebîr, Mecâlis-i Seb'a bazı eserlerindendir.

Her yıl, 17 Aralık tarihini içne alan hafta Vuslat Yıldönümü Uluslararası Anma Törenleri olarak kutlanır.

(d.1210 - ö.1274)

(d.1225 - ö.1274)

(d.24 Şubat 1201-ö.26 Haziran 1274). Nasîrüddin Tûsî, Fars bilim insanı ve İslam filozofu. Söz konusu dönem, Moğol istilası sebebiyle Bağdat'ta, bir yandan karanlık bir dönem, bir yandan da önemli düşünce okullarının kurulduğu ve İslam bilim kurumlarının açıldığı bir dönem oldu.

Memlûk Sultanı Baybars, İlhanlıları ikinci kez Elbistan'da yenilgiye uğrattı.

Karamanoğlu 1.Mehmet Bey, Konya'yı aldıktan sonra Selçuklu tahtına, Sultan II. İzettin Keykavus'un oğlu Gıyasettin Siyavuş'u (Cimri) 12 Mayıs 1277'de çıkartmıştır.

1277 yılında Türkçenin zayıfladığı, Farsça ve Arapça karşısında itibarsız görüldüğü Anadolu'da Karamanoğulları Beyliği hükümdarı 1.Mehmet Bey, bir ferman yayınlar ve Türkçenin konuşulmasını zorunlu kılan, Türkçenin resmi dil olduğunu belirten bir ferman yayınlar.

13 Mayıs 1277 tarihinde fermanın yayınlanması sebebiyle her yıl 13 Mayıs günü, DİL BAYRAMI olarak kutlanır.

İşte o ünlü ferman:

"Şimden girü hiç kimesne kapuda ve divanda ve mecalis ve seyranda Türki dilinden gayri dil söylemeye"

Kubilay Han, 1279 yılında Song Hanedanlığı'na kesin olarak son vererek Çin'i tekrar birleştirdi. Kubilay'ın devletinin hudutları, Çin dışında Kıpçak, Çağatay, Almalık, İran ve kuzeyde Polonya hudutlarına kadar yayılıyordu.

(d.1200 - ö.1280)

İtalyan ARMATI gözlüğü icat etti.

Hansa Birliği, Almanya'nın kuzeyindeki kentlerin ve yabancı ülkelerde yaşayan Alman gruplarının, karşılıklı çıkarlarını korumak amacıyla kurduklan ticari örgütlenmedir.

Hansa Birliği, Alman tüccarların etkin olduğu iki ana bölge olan... Ren Bölgesi ve Baltık Denizi Bölgesi Almanları tarafından yerel ticaret birlikleri olarak kurulmuştur.
Ren Bölgesi tacirleri, Felemenk ve İngiltere'yle ticari ilişkileriçindeydi.
Baltık Denizi Bölgesi tacirleri ise, Almanların kuzeydoğu, Avrupa'nın iç kesimleriyle Batı Avrupa-Akdeniz Bölgesi arasındaki ticarete aracılık yapmaktaydılar.
1280'lere gelindiğinde, Ren Bölgesi'ndeki çeşitli tüccar grupları ortak çıkarlarını korumak için işbirliğine başlamışlar ve Baltık ticaretine egemen olan öteki kuzey Alman kentleriyle bir birlik kurmuşlardı. Birlik üyeleri ticaretlerini güvence altına almak için korsancılık ve haydutlukla uğraşan Norman, Dan ve Varyag Vikinglerine karşı önlemler almayı, fener kuleleri inşa ettirip kılavuzlar yetiştirerek deniz seferlerinin güvenliğini sağlamayı ve güçlü ticaret üsleriyle tekeller oluşturmayı amaçlıyorlardı.

İkinci Humus Savaşı: Memluk komutanı Baybars, İlhanlıları yendi. Moğol baskısı sona erdi.

Dört kere tahta çıkmış, her seferinde yeğeni III. Alaeddin Keykubad'la yer değiştirmiştir. Döneminde Anadolu beylikleri bir bir bağımsızlıklarını ilan etmiştir.

(1208-1284)

(d.1213 - ö.1288)

(d. - ö.1288)

Kral I.Edward, İngiltere'deki Yahudileri sınırdışı etti.

Selahattin Eyyubi'nin ölümü üzerine Haçlı orduları 1193'te bu bölgeyi tekrar ele geçirmişler ancak Haçlıların Eyyubi'den sonra Mısır'da iktidara gelen Memluklara 1291'de yenilmeleri ile kutsal topraklar üzerindeki hakimiyetleri sona ermiştir. Haçlı saldırılarına engel olmak için Memluklar tarafından limanlar ve şehirler yıkıldı.

(d.1214 - ö.1292)

1300 yılında Sultan Osman Gazi'ye "beylik" alametleri olan "hilat, ak, sancak ve tuğ" göndererek Osman Bey'e bağlı kalmıştır.

Cengiz Han'ın oğlu Tuluy'un oğlu Kubilay Han öldü.

İskoç isyancı William Wallace, İngiltere Ordusu tarafından öldürüldü.

Monako bağımsızlığını kazandı.